พจนานุกรมไทย

คำในภาษาไทย หมวด พ (หน้าที่ 4)

  1. พระราชบัญญัติ
    หมายถึง (กฎ) น. บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยคำแนะนำและยินยอมของรัฐสภา.
  2. พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ
    หมายถึง (กฎ) น. บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่ตราขึ้นเพื่อกำหนดสาระสำคัญในรายละเอียดในเรื่องที่รัฐธรรมนูญกำหนดหลักการไว้ เพื่อขยายบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญ ให้มีความสมบูรณ์ครบถ้วนยิ่งขึ้น เช่น พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการการเลือกตั้ง พ.ศ. ๒๕๔๑ พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญจะตราขึ้นได้ต่อเมื่อมีบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญให้อำนาจไว้โดยเฉพาะ ส่วนกระบวนการตราพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญนั้นเหมือนกับการตราพระราชบัญญัติทั่วไป.
  3. พระราชาคณะ
    หมายถึง (กฎ) น. พระภิกษุที่ได้รับแต่งตั้งและสถาปนาให้มีสมณศักดิ์ตั้งแต่ชั้นสามัญจนถึงชั้นสมเด็จพระราชาคณะ.
  4. พระรูป,พระรูปชี
    หมายถึง น. เจ้านายที่เสด็จบวชเป็นชี.
  5. พระฤๅษี
    หมายถึง น. ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์ศรวณะ มี ๓ ดวง, ดาวหลักชัย ดาวศระวณะ หรือ ดาวสาวนะ ก็เรียก.
  6. พระลบ
    หมายถึง (กลอน) น. พลบ.
  7. พระลือ
    หมายถึง (กลอน) ว. สว่าง.
  8. พระศุกร์เข้าพระเสาร์แทรก
    หมายถึง (สำ) น. ความทุกข์ยากลำบากที่เกิดซ้อน ๆ เข้ามาในขณะเดียวกัน.
  9. พระสนม
    หมายถึง น. เจ้าจอมมารดาหรือเจ้าจอมอยู่งานซึ่งทรงพระเมตตายกย่องขึ้นเป็นชั้นสูง โดยได้รับพระราชทานหีบหมากทองคำลงยาราชาวดี.
  10. พระสนมเอก
    หมายถึง น. เจ้าจอมมารดาที่ได้รับพระราชทานพานทองเพิ่มจากหีบหมากทองคำลงยาราชาวดี ในสมัยโบราณมี ๔ ตำแหน่ง คือ ท้าวอินสุเรนทร์ ท้าวศรีสุดาจันทร์ ท้าวอินทรเทวี และท้าวศรีจุฬาลักษณ์.
  11. พระหา
    หมายถึง ว. ใหญ่, กว้าง. (ป. พฺรหา; ส. พฺฤหตฺ).
  12. พระหาม,พระฮาม
    หมายถึง (กลอน) น. เวลาเช้ามืด. (ข. พฺรหาม).
  13. พระหารณย์,พระหารัณย์
    หมายถึง น. ป่าใหญ่. (ป. พฺรหา + ส. อารณฺย).
  14. พระหิด
    หมายถึง น. ชื่อนกชนิดหนึ่ง. (พจน. ๒๔๙๓).
  15. พระองค์
    หมายถึง (ราชา) น. ตัว เช่น รู้สึกพระองค์ เผลอพระองค์; ลักษณนามใช้แก่พระพุทธเจ้า เทพผู้เป็นใหญ่ พระเจ้าแผ่นดิน พระราชวงศ์ตั้งแต่ชั้นพระองค์เจ้าขึ้นไป และสมเด็จพระสังฆราช เช่น พระมหากษัตริย์ ๒ พระองค์. (ราชา) ส. สรรพนามบุรุษที่ ๓ ใช้แก่พระเจ้าแผ่นดิน พระราชวงศ์ตั้งแต่ชั้นพระองค์เจ้าขึ้นไป และสมเด็จพระสังฆราช เช่น พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช พระองค์เป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี.
  16. พระองค์เจ้า
    หมายถึง น. ยศสำหรับพระราชโอรสหรือพระราชธิดาของพระมหากษัตริย์ที่ประสูติแต่สามัญชน, ยศสำหรับพระโอรสหรือพระธิดาในพระองค์เจ้าลูกหลวงที่ประสูติแต่พระมารดาเป็นพระองค์เจ้า, ยศสำหรับพระโอรสหรือพระธิดาในสมเด็จเจ้าฟ้าที่พระมารดาเป็นเจ้า, ยศสำหรับหม่อมเจ้าหรือผู้ที่ตํ่ากว่าหม่อมเจ้าที่ได้รับสถาปนา.
  17. พระอภิบาล
    หมายถึง (ราชา) น. พระพี่เลี้ยง.
  18. พระอันดับ
    หมายถึง น. พระลูกวัด, พระอนุจร ก็เรียก, พระผู้มิได้เป็นประธานหรือคู่สวดในสังฆกรรม เช่น พระอันดับนาค (พระอันดับในพิธีบวชนาค) พระอันดับแจง (พระอันดับในพิธีสวดแจง), โดยปริยายหมายถึงผู้น้อยที่เข้าร่วมพิธีโดยมิได้มีบทบาทสำคัญอะไร.
  19. พระอิฐพระปูน
    หมายถึง (สำ) ว. นิ่งเฉย, วางเฉย ไม่เดือดร้อน, ไม่รู้สึกยินดียินร้าย.
  20. พระเคราะห์
    หมายถึง น. ดาวนพเคราะห์.
  21. พระเครื่อง
    หมายถึง น. พระพุทธรูปองค์เล็ก ๆ ที่นับถือว่าเป็นเครื่องคุ้มครองป้องกันอันตราย (ย่อมาจากคำ พระเครื่องราง); เครื่องเสวย.
  22. พระเจ้า
    หมายถึง น. พระพุทธเจ้า เช่น พระเจ้าห้าพระองค์, พระพุทธรูป เช่น ทุกแห่งห้องพระเจ้า นั่งเนือง. (กำสรวล), เทพผู้เป็นใหญ่; คำนำหน้าพระเจ้าแผ่นดินและเจ้านาย เช่น พระเจ้ากรุงธนบุรี พระเจ้าลูกเธอ; พระเศียรหรือพระเกศาพระเจ้าแผ่นดิน.
  23. พระเจ้าลอยถาด
    หมายถึง น. ชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง.
  24. พระเจ้าหลวง
    หมายถึง น. พระเจ้าแผ่นดินที่สละราชสมบัติให้รัชทายาทเป็นพระเจ้าแผ่นดินแทน.
  25. พระเจ้าห้าพระองค์
    หมายถึง น. ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่ชนิด Dracontomelon dao (Blanco) Merr. et Rolfe ในวงศ์ Anacardiaceae ดอกเล็ก สีขาว.
  26. พระเจ้าห้าพระองค์
    หมายถึง น. เรียกคาถา นโมพุทธายะ ว่า คาถาพระเจ้าห้าพระองค์.
  27. พระเจ้าอยู่หัว
    หมายถึง น. คำเรียกพระเจ้าแผ่นดิน.
  28. พระเชื้อเมือง
    หมายถึง (โบ) น. พระเสื้อเมือง, เทวดาที่รักษาบ้านเมือง.
  29. พระเดชพระคุณ
    หมายถึง น. คำใช้นำหน้าสมณศักดิ์ของพระราชาคณะ เช่น เรียน พระเดชพระคุณท่านเจ้าคุณพระพิมลธรรม, ถ้าใช้นำหน้าสมณศักดิ์ของสมเด็จพระราชาคณะ ใช้ว่า พระเดชพระคุณท่านเจ้าประคุณ หรือพระเดชพระคุณท่านเจ้าพระคุณ เช่น กราบเรียน พระเดชพระคุณท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์. ส. คำเรียกผู้มียศบรรดาศักดิ์หรือพระภิกษุสงฆ์ที่มีสมณศักดิ์สูง, เป็นสรรพนามบุรุษที่ ๒.
  30. พระเป็นเจ้า
    หมายถึง น. เทวดาผู้เป็นใหญ่ เช่น พระอิศวร, พระผู้สร้างโลก.
  31. พระเสื้อเมือง
    หมายถึง น. เทวดาที่รักษาบ้านเมือง, ผีเสื้อเมือง หรือ เสื้อเมือง ก็เรียก, (โบ) พระเชื้อเมือง.
  32. พระเอก
    หมายถึง น. ตัวเอกฝ่ายชายในการแสดงละครหรือภาพยนตร์เป็นต้น.
  33. พระแผง
    หมายถึง น. พระพิมพ์ที่หล่อติดกันเป็นแผง, พระพิมพ์ที่บรรจุอยู่ในแผงไม้ขนาดใหญ่.
  34. พระแวว
    หมายถึง (กลอน) ว. แพรว, แวววาว, มีแสงวับ ๆ.
  35. พระไอยการ
    หมายถึง (โบ) น. ชื่อหมวดของกฎหมาย เช่น พระไอยการลักษณะกู้หนี้.
  36. พรักพร้อม
    หมายถึง [พฺรัก-] ว. รวมอยู่พร้อมหน้ากัน ใช้ในลักษณะเช่นญาติพี่น้องมากันพรักพร้อม, รวมอยู่พร้อมทุกอย่าง เช่น เตรียมข้าวของไว้ให้พรักพร้อม, พร้อมพรัก ก็ว่า.
  37. พรัด
    หมายถึง [พฺรัด] ก. พรากออกจากกัน.
  38. พรับ
    หมายถึง [พฺรับ] (กลอน) ก. พริบ, ขยิบ, (ใช้แก่ตา).
  39. พรั่ง
    หมายถึง [พฺรั่ง] ว. คับคั่ง, รวมกันอยู่มาก.
  40. พรั่งพรู
    หมายถึง ว. เข้าหรือออกพร้อม ๆ กันอย่างเนืองแน่น เช่น คนพรั่งพรูกันเข้ามา คำพูดพรั่งพรูออกจากปาก.
  41. พรั่งพร้อม
    หมายถึง ว. รวมอยู่มากหลาย เช่น มากันพรั่งพร้อม, พร้อมพรั่ง ก็ว่า.
  42. พรั่น
    หมายถึง [พฺรั่น] ก. รู้สึกหวั่นกลัว เช่น พรั่นใจ.
  43. พรั่นพรึง
    หมายถึง ก. นึกหวาดหวั่น, นึกพรั่นใจ.
  44. พราก
    หมายถึง [พฺราก] ก. จากไป, พาเอาไปเสียจาก, แยกออกจากกัน, เอาออกจากกัน, (ใช้เฉพาะสิ่งที่พัวพันกันอยู่อย่างใกล้ชิด) เช่น พรากลูกพรากเมียเขา พรากลูกจากอกแม่.
  45. พราก,พราก,พราก ๆ
    หมายถึง [พฺราก] ว. อาการที่น้ำตาไหลออกมาก ๆ ในคำว่า น้ำตาไหลพราก.
  46. พรากผู้เยาว์
    หมายถึง (กฎ) น. ชื่อความผิดอาญาฐานพาเอาผู้เยาว์ที่มีอายุเกิน ๑๕ ปี แต่ยังไม่เกิน ๑๘ ปีไปเสียจากบิดามารดา ผู้ปกครอง หรือผู้ดูแล โดยผู้เยาว์นั้นไม่เต็มใจไปด้วย.
  47. พรากลูกนกลูกกา,พรากลูกนกฉกลูกกา
    หมายถึง (สำ) ก. ทำให้ลูกพลัดพรากจากพ่อแม่.
  48. พรากเด็ก
    หมายถึง (กฎ) น. ชื่อความผิดอาญาฐานพาเอาเด็กอายุไม่เกิน ๑๕ ปีไปเสียจากบิดามารดา ผู้ปกครอง หรือผู้ดูแล โดยปราศจากเหตุอันสมควร.
  49. พราง
    หมายถึง [พฺราง] ก. ทำให้เข้าใจเป็นอื่น, ทำให้เลือน, เช่น พรางตัว พรางไฟ.
  50. พรางพรอก
    หมายถึง [-พฺรอก] ก. พูดลวง, แสร้งพูด.
  51. พราด,พราด ๆ
    หมายถึง [พฺราด] ว. เสียงดังเช่นนั้น; อาการที่ดิ้นบิดตัวไปมา เช่น เด็กดิ้นพราด ปลาช่อนถูกทุบหัวดิ้นพราด ๆ.
  52. พราน
    หมายถึง [พฺราน] น. ผู้หากินในทางล่าสัตว์เป็นต้น, ผู้ชำนาญป่า, เช่น พรานนก พรานป่า.
  53. พราย
    หมายถึง [พฺราย] น. ผีจำพวกหนึ่ง (มักกล่าวกันว่าเป็นผีผู้หญิงที่ตายทั้งกลม); ต่อมนํ้าเล็ก ๆ ที่ผุดกระจายขึ้นจากนํ้า. ว. แวววาว, พราว, พร้อย.
  54. พรายกระซิบ
    หมายถึง น. ผีพรายที่มากระซิบบอกให้ผู้ที่เลี้ยงตนรู้เหตุการณ์ต่าง ๆ ได้แม้เกิดในที่ห่างไกล.
  55. พรายตานี
    หมายถึง น. ผีผู้หญิงที่สิงอยู่ในต้นกล้วยตานีที่กำลังตั้งท้อง.
  56. พรายทะเล
    หมายถึง น. แสงสว่างที่เป็นแสงเรือง ๆ อยู่ที่เสากระโดงเรือ.
  57. พรายน้ำ
    หมายถึง น. แสงเรืองในที่มืด ปรากฏที่ตัวเลขหน้าปัดนาฬิกาหรือที่สวิตช์ไฟฟ้าบางชนิด เกิดขึ้นได้เพราะสิ่งเหล่านั้นฉาบหรือผสมด้วยสารเคมีที่มีสมบัติเปล่งแสงเรืองออกมาได้หลังจากที่ถูกแสงสว่างอยู่ชั่วระยะเวลาหนึ่ง สารเคมีประเภทนี้ เช่น แคลเซียมซัลไฟด์ (CaS) แบเรียมซัลไฟด์ (BaS) ที่มีโลหะบางชนิดเจือปน.
  58. พรายย้ำ
    หมายถึง น. รอยดำ ๆ คล้ายถูกอะไรกัดเป็นรอยชํ้า ปรากฏตามร่างกายเป็นแห่ง ๆ แต่ไม่มีอาการเจ็บปวดอย่างไร โบราณถือว่าถูกผีพรายกัดยํ้าเอา แต่ไม่ถึงกับเข้าเป็นแผล.
  59. พรายแพรว
    หมายถึง ว. เลื่อม, แวววาว, วับ ๆ วาบ ๆ, พราย ๆ, พราว, แพรวพราย แพรวพราว หรือ พราวแพรว ก็ว่า.
  60. พราว
    หมายถึง [พฺราว] ว. พราย, แวววาว, เช่น แต่งเครื่องเพชรพราว; โดยปริยายหมายความว่า มากมาย เช่น มีเล่ห์เหลี่ยมพราวไปหมด.
  61. พราวตา
    หมายถึง ว. อาการที่ทำให้เห็นพร่าไปหมด.
  62. พราวแพรว
    หมายถึง ว. เลื่อม, แวววาว, วับ ๆ วาบ ๆ พราย ๆ, พราว, แพรวพราว แพรวพราย หรือ พรายแพรว ก็ว่า.
  63. พราหมณะ
    หมายถึง [พฺรามมะนะ] น. ชื่อคัมภีร์ศาสนาประเภทหนึ่งในยุคพระเวทของอินเดียโบราณ มีหลายคัมภีร์ด้วยกัน ส่วนใหญ่แต่งร้อยแก้ว ว่าด้วยการประกอบพิธีกรรม มีเรื่องราวของเทพต่าง ๆ ประกอบ. (ส. พฺราหฺมณ).
  64. พราหมณัศบดี
    หมายถึง [พฺรามมะนัดสะบอดี] น. ชื่อหนึ่งของพระเพลิง.
  65. พราหมณี
    หมายถึง [พฺรามมะนี] น. นางพราหมณ์. (ป., ส.).
  66. พราหมณ์
    หมายถึง [พฺราม] น. ชื่อเพลงไทยจำพวกหนึ่ง มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า พราหมณ์ เช่น พราหมณ์เข้าโบสถ์ พราหมณ์เก็บหัวแหวน พราหมณ์ดีดน้ำเต้า.
  67. พราหมณ์
    หมายถึง [พฺราม] น. ชื่อปลาชนิดหนึ่ง เรียกว่า ปลาพราหมณ์. (พจน. ๒๔๙๓).
  68. พราหมณ์
    หมายถึง [พฺราม] น. คนในวรรณะที่ ๑ แห่งสังคมฮินดู ซึ่งมี ๔ วรรณะ ได้แก่ พราหมณ์ กษัตริย์ แพศย์ และศูทร, ผู้ที่ถือเพศไว้ผม นุ่งขาวห่มขาว เช่น พราหมณ์ปุโรหิต พราหมณ์พฤฒิบาศ. (ป., ส.).
  69. พราหมณ์ขายเมีย
    หมายถึง [พฺราม-] น. ชื่อมะม่วงพันธุ์หนึ่งของชนิด Mangifera indica L..
  70. พราหมี
    หมายถึง [พฺรามมี] น. ชื่อหนึ่งของพระสรัสวดี; ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์โรหิณี มี ๗ ดวง, ดาวคางหมู หรือ ดาวปลาตะเพียน ก็เรียก.
  71. พรำ,พรำ ๆ
    หมายถึง [พฺรำ] ก. ตกน้อย ๆ เรื่อยไป (ใช้แก่ฝน) ในคำว่า ฝนพรำ. ว. อาการที่ฝนตกน้อย ๆ เรื่อยไป ใช้ว่า ฝนตกพรำ ฝนตกพรำ ๆ.
  72. พริก
    หมายถึง [พฺริก] น. ชื่อนกชนิด Metopidius indicus ในวงศ์ Jacanidae ตัวสีนํ้าตาลเป็นมันวาว หางตาขาว ปากเหลือง นิ้วตีนยาวมากสำหรับใช้เดินบนพืชนํ้า บินไม่เก่ง กินพืชนํ้าและแมลง.
  73. พริก
    หมายถึง [พฺริก] น. ชื่องูพิษขนาดเล็กในสกุล Maticora วงศ์ Elapidae ตัวขนาดดินสอดำแต่ยาวมาก สีสวย ในประเทศไทยมี ๒ ชนิด คือ พริกท้องแดง (M. bivirgata) และ พริกสีนํ้าตาล (M. intestinalis).
  74. พริก
    หมายถึง [พฺริก] น. ชื่อไม้ล้มลุกในสกุล Capsicum วงศ์ Solanaceae ผลมีรสเผ็ด มีหลายชนิด เช่น พริกขี้หนู (C. frutescens L.), พริกหยวก พริกชี้ฟ้า (C. annuum L.).
  75. พริกกระต่าย
    หมายถึง ดู การบูรป่า.
  76. พริกกะเกลือ
    หมายถึง น. กับข้าวชนิดหนึ่งเอามะพร้าวตำจนมีนํ้ามันออกมา ใส่เกลือกับนํ้าตาล มีรสหวานเค็ม, เครื่องจิ้มผลไม้เปรี้ยวเป็นต้น ทำด้วยพริก เกลือ และน้ำตาล.
  77. พริกขิง
    หมายถึง น. ชื่อผัดชนิดหนึ่ง ใช้เครื่องปรุงคล้ายแกงเผ็ด แต่ไม่ใส่เครื่องเทศ ผัดกับนํ้ามัน, เครื่องปรุงแกงเผ็ด เรียกว่า เครื่องพริกขิง.
  78. พริกดอง
    หมายถึง น. พริกหั่นหรือตำละเอียดแช่ในนํ้าส้มใช้เป็นเครื่องปรุงรสอาหาร, พริกนํ้าส้ม ก็เรียก.
  79. พริกน้ำส้ม
    หมายถึง น. พริกดอง.
  80. พริกหอม
    หมายถึง ดู มะแข่น.
  81. พริกเทศ
    หมายถึง น. พริกแห้งเม็ดยาวมาจากต่างประเทศ.
  82. พริกเหลือง
    หมายถึง ดู เดือยไก่.
  83. พริกแกว
    หมายถึง ดู ขี้หนู ๑ (๑).
  84. พริกไทย
    หมายถึง น. ชื่อไม้เถาชนิด Piper nigrum L. ในวงศ์ Piperaceae ผลมีรสเผ็ดร้อน ใช้ปรุงอาหาร และทำยา, ถ้ามีเปลือกหุ้มอยู่เรียกว่า พริกไทยดำ, ถ้าเอาเปลือกออก เรียกว่า พริกไทยล่อน หรือ พริกไทยขาว.
  85. พริบ
    หมายถึง ก. กะพริบ ในคำว่า พริบตา. ว. ฉับพลัน, ทันทีทันใด, ในความว่า ชั่วพริบตาเดียว ในพริบตาเดียว.
  86. พริบตาเดียว
    หมายถึง ว. เร็วมาก, ทันที.
  87. พริบไหว
    หมายถึง น. ความรู้เท่าในกิจการ, ความรู้ทันท่วงที, โดยมากมักใช้ว่า ไหวพริบ.
  88. พริ้ง
    หมายถึง [พฺริ้ง] ว. งามงอน, สะสวยมาก, ชอบแต่งตัวให้งดงามและทันสมัยอยู่เสมอ, เช่น สวยพริ้ง แต่งตัวงามพริ้ง.
  89. พริ้งพราย
    หมายถึง ว. งามลออ.
  90. พริ้งเพรา
    หมายถึง ว. สวยงาม, เพราพริ้ง หรือ เพราเพริศ ก็ว่า.
  91. พริ้งเพริศ
    หมายถึง ว. งามเฉิดฉาย, เพริศพริ้ง ก็ว่า.
  92. พริ้ม
    หมายถึง ว. งามอย่างยิ้มแย้ม, มีหน้าตาอิ่มเอิบและดูยิ้มละไมอยู่ในหน้า, เช่น พระพุทธรูปมีพระพักตร์พริ้ม นอนหลับตาพริ้ม.
  93. พริ้มพราย
    หมายถึง ว. ยิ้มแย้มดูงาม.
  94. พริ้มเพรา
    หมายถึง ว. งามแฉล้ม.
  95. พรึง
    หมายถึง น. ไม้กระดานหน้าใหญ่ตั้งอยู่บนหัวรอด รัดรอบเสาทั้ง ๔ ด้าน.
  96. พรึน
    หมายถึง ว. เป็นผื่น.
  97. พรึบ,พรึ่บ
    หมายถึง ว. กิริยาที่ทำพร้อม ๆ กันในทันทีทันใด เช่น ทหารเดินแถวตบเท้าพรึบ ดอกไม้บานพร้อมกันพรึ่บ.
  98. พรึ่ด
    หมายถึง ว. ครืด, ดาษไป, เช่น แดงพรึ่ด, พรืด ก็ว่า.
  99. พรืด
    หมายถึง ว. ครืด, ดาษไป, เช่น ดอกไม้เต็มพรืด, พรึ่ด ก็ว่า.
  100. พรืด
    หมายถึง ว. เสียงดังเช่นนั้น เช่น เบรกรถดังพรืด.

 ความคิดเห็นในหัวข้อ "คำในภาษาไทย หมวด พ (หน้าที่ 4)"