เผือ
หมายถึง (กลอน) ส. ข้า, ฉัน, เช่น สองพี่คิดเองอ้า อย่าได้ถามเผือ. (ลอ), เป็นสรรพนามบุรุษที่ ๑.
เผือก
หมายถึง น. ชื่อไม้ล้มลุกมีหัวชนิด Colocasia esculenta Schott ในวงศ์ Araceae ต้นและใบคล้ายบอน หัวทำให้สุกแล้วกินได้.
เผือก
หมายถึง ว. ขาวอย่างผิดปรกติ เช่น ควายเผือก.
เผือกกะลา
หมายถึง ดู กระดาด, กระดาดขาว.
เผือกโทป้าด
หมายถึง ดู กระดาด, กระดาดขาว.
เผือด
หมายถึง ว. จางไป, หมองไป, (ใช้แก่สีและผิว) เช่น หน้าเผือด สีเผือดไป ผิวซีดเผือด.
เผือน
หมายถึง (กลอน) น. ป่า.
เผือน
หมายถึง (แบบ) ก. ขัดถู เช่น กูก็มิไปยังอย้าวเรือน เผือนถู. (ม. คำหลวง ชูชก).
เผื่อ
หมายถึง ว. สำรอง เช่น กักนํ้าไว้เผื่อแล้ง; ให้มากไว้กว่าที่ต้องการสำหรับส่วนตัวหรือผู้อื่น เช่น กินเผื่อ เอาข้าวมาเผื่อ.
สัน. ถ้า, หาก, สมมุติ, เผื่อว่า ก็ใช้.
เผื่อขาดเผื่อเหลือ,เผื่อเหลือเผื่อขาด
หมายถึง ว. ที่เตรียมไว้เผื่อขาดหรือไม่พอ.
เผื่อน
หมายถึง น. บัวเผื่อน. (ดู บัว).
เผื่อว่า
หมายถึง สัน. ถ้าว่า, สมมุติว่า, หากว่า, เช่น เผื่อว่ามากันมาก ๆ จะได้มีที่นั่ง, เผื่อ ก็ใช้.
เผื่อเรียก
หมายถึง ว. ลักษณะการฝากเงินไว้กับธนาคารโดยจะเรียกให้จ่ายเมื่อใดก็ได้ เรียกว่า ฝากเผื่อเรียก.
เผื่อเลือก
หมายถึง ว. ที่สำรองไว้มาก ๆ เพื่อจะได้เลือก.
เผื่อเหนียว
หมายถึง (ปาก) ว. ลักษณะที่ทำไว้มากกว่าที่ต้องการ เช่น ตีเผื่อเหนียว.
เผื่อแผ่
หมายถึง ก. เอื้อเฟื้อ, เจือจาน, ให้ประโยชน์แก่ผู้อื่นด้วยความโอบอ้อมอารี, แผ่เผื่อ ก็ว่า.
เผ็ด
หมายถึง ว. มีรสอย่างรสพริก.
เผ็ดร้อน
หมายถึง ว. ทั้งเผ็ดทั้งร้อนอย่างรสพริกไทยหรือดีปลี; รุนแรง เช่น โต้คารมอย่างเผ็ดร้อน.
เผ่น
หมายถึง ก. อาการที่กระโดดโจนไปโดยไม่รั้งรอ.
เผ่า
หมายถึง น. เหล่ากอ, กลุ่มชนเชื้อชาติเดียวกัน (มักใช้แก่ชนกลุ่มน้อยของประเทศ) เช่น ชาวเขาเผ่าต่าง ๆ.
เผ่าพันธุ์
หมายถึง น. เชื้อสาย.
เผ้า
หมายถึง น. ผม, มักใช้เข้าคู่กับคำ ผม เป็น ผมเผ้า หรือ เผ้าผม.
เผ้าผง
หมายถึง น. ผง.
แผก
หมายถึง ว. แตกต่าง.
ก. แยกออก, แตกออก, ต่างออกไปอีกส่วนหนึ่ง.
แผง
หมายถึง น. เครื่องสานชนิดหนึ่ง เป็นแผ่นอย่างเสื่อลำแพน มีกรอบไม้โดยรอบ ใช้เป็นเครื่องกั้นเครื่องกำบังเป็นต้น, โดยปริยายหมายถึงสิ่งที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ติดแถบที่หน้าอกเป็นแผง.
แผงคอ
หมายถึง น. แผงทำด้วยสักหลาดหรือกำมะหยี่ สำหรับติดคอเสื้อราชปะแตนซึ่งเป็นเครื่องแบบเอกชนที่ขอเข้าเฝ้า หรือเครื่องแบบนิสิตชายจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หรือเครื่องแบบนักเรียนโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัยเป็นต้น; (โบ) แผงทำด้วยสักหลาดหรือกำมะหยี่ สำหรับติดคอเสื้อราชปะแตนซึ่งเป็นเครื่องแบบทางราชการ; ขนที่สันคอม้า.
แผงลอย
หมายถึง น. ที่ที่จัดไว้ในถนนสาธารณะหรือที่สาธารณะ รวมตลอดถึง อาคาร แคร่ แท่น โต๊ะ แผง เสื่อ พื้นดิน เรือ หรือ แพ สำหรับขายอาหาร น้ำแข็ง หรือสิ่งของอย่างอื่น.
แผงไฟ
หมายถึง น. แผงที่รวมสายไฟสำหรับควบคุมกระแสไฟ.
แผด
หมายถึง [ผะแด] น. บท (ใช้ในกลอน) เช่น จบสิบสองกำนัน ครูไม้หนึ่ง ๑๔ แผด. (กาพย์ขับไม้). (ข.).
แผด
หมายถึง ก. เปล่งเสียงดังสนั่น (ตามปรกติใช้ประกอบกับคำ เสียง เป็น แผดเสียง); ฉายแสงกล้า (ใช้แก่แดด).
แผน
หมายถึง น. สิ่งที่กำหนดถือเป็นแนวดำเนิน เช่น วางแผน, แบบ, ตำรา, เช่น แผนโบราณ แผนปัจจุบัน.
แผน
หมายถึง (โบ; กลอน) น. เรียกพระพรหมว่า ขุนแผน เช่น ขุนแผนแรกเอาดินดูที่. (แช่งนํ้า).
แผนก
หมายถึง [ผะแหฺนก] น. ส่วนย่อย; พวก, หมู่; ส่วนราชการที่รองมาจากกอง เช่น แผนกสารบรรณ แผนกคลัง.
แผนการ
หมายถึง น. แผนตามที่กะกำหนดไว้.
แผนงาน
หมายถึง น. แผนที่วางไว้เป็นแนวในการดำเนินการ.
แผนที่
หมายถึง น. แบบที่เขียนย่อจากพื้นดิน บอกแม่นํ้า ฝั่งทะเล และอื่น ๆ.
แผนผัง
หมายถึง น. แบบที่เขียนย่อหรือขยายจากของต่าง ๆ เช่นตึก เรือน.
แผนภาพ
หมายถึง น. ภาพหรือเค้าโครงที่เขียนขึ้นเพื่อช่วยในการอธิบายเรื่องราว.
แผนภูมิ
หมายถึง น. แผนที่ เส้น หรือ ตาราง ที่ทำขึ้นเพื่อแสดงเรื่องใดเรื่องหนึ่ง. (อ. chart).
แผล
หมายถึง [แผฺล] น. เนื้อหนังที่แตกแยกออกเพราะเป็นโรคหรือถูกของมีคมเป็นต้น เช่น ขาเป็นแผล; รอยชำรุด เช่น ทุเรียนเป็นแผล เนื้อผลไม้เป็นแผล.
แผลง
หมายถึง [แผฺลง] ก. แปลงสิ่งเดิมให้เพี้ยนแปลกไป เช่น แผลงสระ แผลงพยัญชนะ.
ว. ที่แตกต่างไปจากปรกติ เช่น เล่นแผลง คำแผลง.
แผลงฤทธิ์
หมายถึง (ปาก) ก. อาละวาดด้วยความโกรธเพราะถูกขัดใจ, ออกฤทธิ์ ก็ว่า.
แผลงฤทธิ์แผลงเดช
หมายถึง (ปาก) ก. อาละวาดด้วยความโกรธเพราะถูกขัดใจ, ออกฤทธิ์ ก็ว่า.
แผลงศร
หมายถึง ก. ยิงลูกธนูออกไปด้วยแรงแห่งฤทธิ์.
แผลริมอ่อน
หมายถึง น. แผลที่อวัยวะสืบพันธุ์เนื่องจากเชื้อกามโรคชนิด Haemophilus ducreyi จะเกิดเป็นตุ่มขึ้นก่อน แล้วแตกเป็นแผล ลักษณะขอบแผลอ่อนคล้ายแผลเปื่อย เลือดออกง่าย เจ็บ และบางครั้งต่อมนํ้าเหลืองบริเวณขาหนีบจะบวมโต.
แผลริมแข็ง
หมายถึง น. แผลที่อวัยวะสืบพันธุ์เนื่องจากเชื้อกามโรคซิฟิลิส จะเกิดเป็นตุ่มขึ้นก่อนแล้วแตกเป็นแผล ลักษณะก้นแผลเรียบ ขอบนูนแข็ง แผลมักสะอาด ไม่รู้สึกเจ็บ.
แผละ
หมายถึง [แผฺละ] ว. เสียงดังเช่นนั้น; แสดงอาการอ่อนกำลัง เช่น ล้มแผละ.
แผละ
หมายถึง น. ชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง, แพละ ก็ว่า.
แผลเก่า
หมายถึง (สำ) น. ความเจ็บชํ้าที่ฝังใจอยู่ไม่รู้ลืม.
แผลเป็น
หมายถึง น. แผลที่หายแล้ว แต่ยังมีรอยอยู่.
แผล็บ
หมายถึง [แผฺล็บ] ว. เป็นเงา, ใช้แก่คำ มัน ในคำว่า มันแผล็บ.
แผล็บ,แผล็บ,แผล็บ ๆ
หมายถึง [แผฺล็บ] ว. ชั่วระยะเวลาเดี๋ยวเดียวอย่างฟ้าแลบ เช่น โผล่แผล็บ ทำแผล็บเดียวเสร็จ แลบลิ้นแผล็บ ๆ, แพล็บ หรือ แพล็บ ๆ ก็ว่า.
แผล็ว
หมายถึง [แผฺล็ว] ว. รวดเร็ว (มักใช้แก่กริยากระโดด) เช่น กระโดดแผล็ว.
แผ่
หมายถึง ก. คลี่ขยายกระจายออกไปให้มีลักษณะแบนราบหรือกว้างกว่าเดิมหรืออาการอื่น ๆ ที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น แผ่อาณาเขต แผ่หาง; ให้ เช่น แผ่ส่วนบุญ.
แผ่กระจาด
หมายถึง (ปาก) ก. นอนแผ่เต็มที่ เช่น ลงไปแผ่กระจาดอยู่บนร้านข้างโรงยี่เกแล้ว. (รัตนทวารา).
แผ่ซ่าน
หมายถึง ก. ซึมซาบกระจายไปทั่ว.
แผ่ตน
หมายถึง ก. อวดตน, แต่งตัวผึ่งผาย.
แผ่น
หมายถึง น. สิ่งที่มีลักษณะแบน ๆ อย่างกระดาษหรือกระดาน เช่น แผ่นกระดาษ แผ่นกระดาน, ลักษณนามใช้เรียกสิ่งที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น กระดาษแผ่นหนึ่ง กระดาน ๒ แผ่น.
แผ่นดิน
หมายถึง น. พื้นดินของโลก; รัฐ, ประเทศ, เช่น แผ่นดินไทย; รัชกาล เช่น ผลัดแผ่นดิน.
แผ่นดินกลบหน้า
หมายถึง (สำ) ก. ตาย.
แผ่นดินไหว
หมายถึง น. การสั่นสะเทือนของแผ่นดินที่รู้สึกได้ ณ บริเวณใดบริเวณหนึ่งบนผิวโลก ส่วนใหญ่เกิดจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลกที่รองรับผิวโลกอยู่ บางครั้งเกิดจากภูเขาไฟระเบิด.
แผ่นผงอน,แผ่นพก,แผ่นภพ
หมายถึง น. พื้นดิน.
แผ่นเสียง
หมายถึง น. วัสดุแผ่นกลมบางซึ่งบันทึกเสียงไว้ในลักษณะเป็นร่องบนผิวพื้น เมื่อใส่บนแผ่นหมุนของหีบเสียง วางเข็มลงในร่องแล้วให้จานหมุนไป ก็จะเกิดเสียงตามที่บันทึกไว้, จานเสียง ก็เรียก.
แผ่พังพาน,แผ่แม่เบี้ย
หมายถึง ก. อาการที่งูเห่าหรืองูจงอางเป็นต้นชูและแผ่คอให้แบนเพื่อเตรียมฉกศัตรูเป็นต้น.
แผ่ว,แผ่ว ๆ
หมายถึง ว. เบา ๆ เช่น เสียงแผ่ว คือเสียงเบาเกือบไม่ได้ยิน หายใจแผ่ว คือหายใจเบาจนเกือบไม่รู้สึกว่าหายใจ วาดแผ่ว ๆ คือวาดเบา ๆ พอให้เห็น ปัดแผ่ว ๆ คือปัดเบา ๆ พอให้หมดฝุ่นละออง.
แผ่สองสลึง
หมายถึง (ปาก) ว. อาการที่นอนหงายมือตีนเหยียดออกไปเต็มที่.
แผ่หลา
หมายถึง (ปาก) ว. อาการที่นอนเหยียดแขนขาเต็มที่.
แผ่อำนาจ
หมายถึง ก. แสดงอำนาจ, ขยายอำนาจ.
แผ่เผื่อ
หมายถึง ก. เจือจาน, ให้ประโยชน์แก่ผู้อื่นด้วยความโอบอ้อมอารี, เผื่อแผ่ ก็ว่า.
แผ่เมตตา
หมายถึง ก. ปรารถนาให้ผู้อื่นมีความสุข.
แผ่แง่
หมายถึง ก. แสดงท่าทางท่วงทีเป็นชั้นเชิง.
แผ้ว
หมายถึง ก. ทำให้เตียน สะอาด หรือหมดสิ้นไป, มักใช้ประกอบกับคำอื่น เช่น แผ้วถาง แผ้วกวาด.
ว. สะอาด, หมดจด, บริสุทธิ์, มักใช้เข้าคู่กับคำ ผ่อง เป็น ผ่องแผ้ว.
แผ้ว
หมายถึง น. เสือปลาขนาดใหญ่. (ดู เสือปลา).
แผ้วพาน
หมายถึง ก. รบกวน เช่น ภัยอันตรายอย่าได้แผ้วพาน.
โผ
หมายถึง ก. อ้าแขนโถมตัวเข้าหา, โดยปริยายหมายถึงกิริยาอาการคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น นกโผลงจับกิ่งไม้.
โผ
หมายถึง (ปาก) น. บัญชีรายชื่อบุคคลที่เตรียมไว้ล่วงหน้า. (จ. โผว ว่า บัญชี).
โผง
หมายถึง ว. เสียงดังเช่นนั้น เช่น ไม้หักโผง ปลาฮุบโผง; โดยปริยายหมายความว่า ไม่ยับยั้งอ้อมค้อม (ใช้ในลักษณะอาการที่นึกจะพูดก็พูดออกมาตรง ๆ ไม่เกรงใจ), โผงผาง ก็ว่า.
โผงผาง
หมายถึง ว. ลักษณะการพูดตรง ๆ ไม่เกรงใจ, ไม่ยับยั้งอ้อมค้อม, โผง ก็ว่า.
โผงเผง
หมายถึง ก. เอ็ดอึงเป็นทำนองเกะกะเกเร.
โผฏฐัพ,โผฏฐัพ-,โผฏฐัพพะ
หมายถึง [โผดถับพะ-] น. สิ่งที่มาถูกต้องกาย คือ สิ่งที่เย็น ร้อน อ่อน แข็ง หยาบ ละเอียด. (ป.).
โผฏฐัพธรรม
หมายถึง น. สิ่งที่รู้สึกได้ด้วยกาย, สิ่งที่สัมผัสได้ด้วยกาย.
โผน
หมายถึง ก. ทำให้ตัวโลดลอยออกไป, อาการที่กระโดดเข้าไปทันที.
โผย
หมายถึง ก. โปรย, ออก, เช่น โผยผล.
โผลกเผลก
หมายถึง [โผฺลกเผฺลก] ว. กะโผลกกะเผลก, อาการเดินไม่ปรกติ คือยกขาข้างหนึ่งไม่ได้ระดับกับอีกข้างหนึ่งอย่างคนขาพิการเดิน, อาการที่เดินไปด้วยความลำบากหรือเคลื่อนไปบนพื้นที่ที่ขรุขระลุ่ม ๆ ดอน ๆ, โขยกเขยก ก็ว่า
โผละ
หมายถึง [โผฺละ] ว. เสียงดังอย่างเสียงทุบมะพร้าวให้แตก.
โผล่
หมายถึง [โผฺล่] ก. ผุดขึ้น, สูงขึ้น, เช่น โผล่ขึ้นมาจากน้ำ; ชะโงกออกมา, เยี่ยมออกมา, เช่น โผล่หัวออกมาจากรัง, ยื่นออกให้ปรากฏ เช่น โผล่หน้า.
โผอน
หมายถึง [ผะโอน] น. ผอูน, น้องหญิง.
โผอน
หมายถึง ก. น้อมไป, โน้มไป, ทำให้อ่อนตาม.
โผะ
หมายถึง ว. เสียงที่หมอและควาญช้างร้องเมื่อทำพิธีบำรูงาช้าง เป็นการเยาะเย้ยเมื่อรำท่าต่าง ๆ แล้ว.
โผเผ
หมายถึง ว. อ่อนเพลีย, ไม่มีแรง.
ไผ
หมายถึง (ถิ่น-พายัพ, อีสาน) ส. ใคร.
ไผท
หมายถึง [ผะไท] น. แผ่นดิน. (ข. ไผฺท).
ไผทโกรม
หมายถึง [-โกฺรม] น. แผ่นดินตํ่า หมายความว่า ใต้หล้า คือ พื้นโลกเรานี้.
ไผ่
หมายถึง น. ชื่อไม้พุ่มหลายชนิดและหลายสกุลในวงศ์ Gramineae ขึ้นเป็นกอ ลำต้นเป็นปล้อง ๆ เช่น ไผ่จีน (Arundinaria suberecta Munro) ไผ่ป่า (Bambusa arundinacea Retz.) ไผ่สีสุก (B. flexuosa Munro และ (B. blumeana Schult.) ไผ่ไร่ (Gigantochloa albociliata Munro) ไผ่ดำ (Phyllostachys nigra Munro).
ไผ่ผัง
หมายถึง ก. ไปเร็ว, วิ่งเร็ว. (เพี้ยนมาจาก ผายผัง).
