ผัด
หมายถึง ก. เอาสิ่งที่ใช้เป็นอาหารใส่ลงในกระทะที่มีนํ้ามันหรือนํ้าเล็กน้อย ตั้งไฟแล้วพลิกกลับไปมาจนสุก เช่น ผัดข้าว ผัดหมี่, เรียกอาหารที่ทำด้วยวิธีการเช่นนั้น เช่น ข้าวผัด หมี่ผัด; ย้ายไปย้ายมา, หมุนไปมา, ล่อให้ไล่; ขอเลื่อนเวลาไป เช่น ผัดวัน ผัดหนี้; เอาแป้งลูบที่หน้าเพื่อให้นวล เช่น ผัดหน้า.
ผัดช้าง
หมายถึง ก. ล่อให้ช้างไล่.
ผัดผัน
หมายถึง ก. หมุนกลับไปกลับมา.
ผัดผ่อน
หมายถึง ก. ผัดพอให้ทุเลาหรือหย่อนคลายลง.
ผัดวันประกันพรุ่ง
หมายถึง (สำ) ก. ขอเลื่อนเวลาออกไปครั้งแล้วครั้งเล่า.
ผัดเจ้าล่อ
หมายถึง ก. ผัดให้หลงเชื่อรํ่าไปอย่างขอไปที.
ผัดเพี้ยน
หมายถึง ก. ขอเลื่อนเวลาอยู่เรื่อย ๆ, เพี้ยนผัด ก็ว่า.
ผัน
หมายถึง ก. หัน เช่น ผันหน้า, ผิน หรือ หิน ก็ว่า; ทำให้เปลี่ยนไปจากแนวหรือลักษณะเดิม เช่น ผันน้ำเข้านา.
ผัน
หมายถึง น. ชื่อบัวชนิด Nymphaea cyanea Roxb. ในวงศ์ Nymphaeaceae ดอกสีคราม, บัวขาบ ก็เรียก.
ผันผยอง
หมายถึง ก. เผ่นลำพองหมุนรอบตัว.
ผันผวน
หมายถึง ก. กลับไปกลับมา, ปั่นป่วน.
ผันผาด
หมายถึง ก. วิ่งหกหันไปมา.
ผันผาย
หมายถึง ก. กลับไป, เดินไป, ผายผัน ก็ว่า.
ผันผ่อน
หมายถึง ก. ลดหย่อนตาม, ลดหย่อนให้.
ผันหม้อ
หมายถึง ก. ดงข้าว คือ ทำข้าวให้ระอุ.
ผันอักษร
หมายถึง ก. เปลี่ยนเสียงพยัญชนะให้สูงตํ่าไปตามวรรณยุกต์.
ผันแปร
หมายถึง [-แปฺร] ก. เปลี่ยนแปลงไป, กลับกลายไป, แปรผัน ก็ว่า.
ผับ,ผับ ๆ
หมายถึง ว. เสียงดังเช่นนั้น (ใช้ในลักษณะรวดเร็วทันทีทันใด) เช่น เตะผับ วิ่งผับ ๆ.
ผัลคุนี
หมายถึง [ผันละ-] น. ผลคุนี.
ผัว
หมายถึง น. สามี, ชายที่เป็นคู่ครองของหญิง, คู่กับ เมีย.
ผัวหาบเมียคอน
หมายถึง (สำ) ช่วยกันทำมาหากินทั้งผัวทั้งเมีย, ชายหาบหญิงคอน ก็ว่า.
ผัวะ
หมายถึง ว. เสียงอย่างเสียงไม้หักหรือเสียงตบ.
ผัสส,ผัสส-,ผัสสะ
หมายถึง น. การกระทบ, การถูกต้อง, เช่น ผัสสะทางกาย ผัสสะทางใจ, การที่ตา หู จมูก ลิ้น และกาย กระทบกับรูป เสียง กลิ่น รส และสิ่งที่รับรู้ได้ทางกาย เช่น ความสุขทางผัสสะ. (ป.).
ผัสสาหาร
หมายถึง น. อาหารคือผัสสะ หมายเอาการประจวบกันแห่งอายตนะภายใน อายตนะภายนอก และวิญญาณ เป็นปัจจัยแห่งเจตสิกอันจะพึงเกิดโดยวิถีมีเวทนาเป็นต้น เป็นประการหนึ่งในอาหารทั้ง ๔ (อีก ๓ อย่าง คือ กวลิงการาหาร อาหารคือคำข้าว ๑ มโนสัญเจตนาหาร อาหารคือมโนสัญเจตนา ๑ และวิญญาณาหาร อาหารคือวิญญาณ ๑). (ป.).
ผา
หมายถึง น. หินที่เขา เช่น หน้าผา เนินผา ผาลาด, ภูเขา เช่น เชิงผา, เรียกภูเขาด้านที่มีแผ่นหินตั้งชันว่า หน้าผา.
ผาก
หมายถึง น. ส่วนหน้าเหนือคิ้วขึ้นไป เรียกว่า หน้าผาก.
ผาก
หมายถึง น. ชื่อไผ่ชนิด Gigantochloa hasskarliana Backer ในวงศ์ Gramineae ไม่มีหนาม ปล้องยาว กาบหุ้มลำต้นแข็ง สีส้ม มีขนดำ.
ผาก
หมายถึง ว. แห้งอย่างไม่มีความชื้นปนอยู่, แห้งสนิท, ในคำว่า แห้งผาก.
ผากแผ้ง
หมายถึง ก. เหือดแห้ง, แห้งกรอบ.
ผาง
หมายถึง ว. เสียงดังอย่างเสียงเอามือตบสิ่งของ.
ผาณิต
หมายถึง [-นิด] น. นํ้าอ้อย, บางทีประสงค์เอานํ้าตาลด้วย, เช่น ผาณิตผิชิดมด ฤจะอดบอาจจะมี. (อิลราช). (ป., ส.).
ผาด,ผาด ๆ
หมายถึง ว. ผ่านหรือเคลื่อนไปเร็ว (มักใช้แก่กริยาเห็น), มองแต่เผิน ๆ ไม่ถี่ถ้วน, เช่น มองผาด เห็นผาด ๆ ดูผาด ๆ.
ผาดผัง
หมายถึง ก. ไปเร็ว, แล่นเร็ว.
ผาดำ
หมายถึง น. เขากาฬกูฏ.
ผาดเพ่ง
หมายถึง ก. ดูห่าง ๆ, ดูเผิน ๆ.
ผาดแผลง
หมายถึง [-แผฺลง] ก. ยิงไปโดยเร็ว.
ผาดโผน
หมายถึง ว. เคลื่อนไหวไปมารวดเร็วว่องไวน่าหวาดเสียวต่ออันตราย เช่น บินผาดโผน แสดงผาดโผน.
ผาติ
หมายถึง ว. เจริญขึ้น. (ป., ส.).
ผาติกรรม
หมายถึง น. การทำให้เจริญ, ใช้ในวินัยว่า การจำหน่ายครุภัณฑ์เพื่อประโยชน์สงฆ์อย่างใดอย่างหนึ่ง โดยเอาของเลวแลกเปลี่ยนเอาของดีกว่าให้แก่สงฆ์ หรือเอาของของตนถวายสงฆ์เป็นการทดแทนที่ตนทำของสงฆ์ชำรุดไปบ้าง, รื้อของที่ไม่ดีออกเสียทำให้ใหม่ดีกว่าของเก่า เช่น เอาที่วัดไปทำอย่างอื่นแล้วสร้างวัดถวายใหม่เป็นการชดใช้.
ผาม
หมายถึง น. ม้าม.
ผาม
หมายถึง (ถิ่น-อีสาน) น. ปะรำ.
ผาย
หมายถึง ก. แผ่กว้างออก เช่น อกผาย ตะโพกผาย; เคลื่อนจากที่ (คือ ผ้าย); เปิด; ระบายออก; แบะออก, แยกออก.
ผายปอด
หมายถึง ก. ช่วยทำให้ปอดของผู้ป่วยได้รับออกซิเจนเพียงพอ โดยการกดหลัง การยกศอก เป็นต้น.
ผายผัง
หมายถึง ก. ไปเร็ว, วิ่งเร็ว.
ผายผัน
หมายถึง ก. กลับไป, เดินไป, ผันผาย ก็ว่า.
ผายลม
หมายถึง ก. ปล่อยให้ลมออกทางรูก้น, ตด.
ผาล
หมายถึง น. เหล็กสำหรับสวมหัวหมูเครื่องไถ. (ป., ส.).
ผาลคุน
หมายถึง [ผานละคุน] น. เดือนซึ่งพระจันทร์เพ็ญเสวยนักษัตรผลคุนี คือ เดือน ๔ ตกในราวเดือนมีนาคม.
ว. ซึ่งเกี่ยวกับนักษัตรผลคุนี, ซึ่งเกิดในนักษัตรผลคุนี. (ส. ผาลฺคุน; ป. ผคฺคุณ).
ผาลา
หมายถึง (ถิ่น-ปักษ์ใต้) ว. เตี้ย, แจ้, ลาด.
ผาลาเพียงไหล่
หมายถึง น. ชื่อท่ารำท่าหนึ่งในแม่ท่า.
ผาสามเส้า
หมายถึง (โบ) น. เขาตรีกูฏ.
ผาสุก
หมายถึง น. ความสำราญ, ความสบาย. (ป.).
ผาหอม
หมายถึง น. เขาคันธมาทน์.
ผาเผือก
หมายถึง น. เขาไกรลาส.
ผำ
หมายถึง ดู ไข่แหน.
ผิ
หมายถึง สัน. ถ้า, หาก, แม้น.
ผิง
หมายถึง ก. ทำให้ร่างกายอบอุ่นด้วยวิธีอังไฟ เรียกว่า ผิงไฟ, ทำให้ร่างกายอบอุ่นด้วยแดด เรียกว่า ผิงแดด; ทำให้สุกด้วยไฟล่างไฟบน เช่น ผิงขนมกลีบลำดวน.
น. ชื่อขนมอย่างหนึ่ง ทำด้วยแป้ง ไข่ นํ้าตาลทราย มีรูปแบน ๆ คล้ายไข่แมงมุม อบให้สุกด้วยไฟล่างไฟบนเรียกว่า ขนมผิง.
ผิด
หมายถึง ว. ไม่ตรงกับความจริงหรือที่กำหนดนิยมไว้, ไม่ถูก, ต่างไป, แปลกไป, เช่น ของสิ่งนี้ผิดกับสิ่งนั้น.
ผิดก
หมายถึง [ผิ-ดก] ว. มั่งคั่ง, ผึ่งผาย. (ป. ผีตก; ส. สฺผีตก).
ผิดกลิ่น
หมายถึง ว. แปลกไปจากกลิ่นที่คุ้นเคยและทำให้เกิดปฏิกิริยา.
ผิดขา
หมายถึง ว. ผิดไปจากพวก, ไม่ถูกขากัน.
ผิดคน
หมายถึง ว. ไม่ใช่คนที่ตนมุ่งประสงค์, ไม่ใช่คนที่ต้องการ, เช่น ถามผิดคน.
ผิดคำพูด
หมายถึง ว. ไม่รักษาคำพูด, ผิดวาจา ก็ว่า.
ผิดตัว
หมายถึง ว. ผิดจากคนที่ตนเจาะจง เช่น ตีผิดตัว ชี้ผิดตัว.
ผิดตา
หมายถึง ว. แปลกไปจากที่เคยเห็น.
ผิดที่,ผิดที่ผิดทาง
หมายถึง ก. อยู่ในที่ที่ไม่เคยอยู่, อยู่ในที่ที่ไม่ควรจะอยู่.
ผิดท่า
หมายถึง ก. ผิดจังหวะ.
ผิดนัก
หมายถึง (สำ) ถ้าพลาดไป เช่น ผิดนักก็แค่ตาย.
ผิดนัด
หมายถึง ก. ไม่ไปตามนัด, ไปไม่ตรงตามเวลาที่นัดไว้; (กฎ) การที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามกำหนดเวลา หรือการที่เจ้าหนี้ไม่รับชำระหนี้ โดยปราศจากมูลเหตุอันจะอ้างกฎหมายได้.
ผิดน้ำ
หมายถึง ก. ดื่มนํ้าจากแหล่งที่ไม่เคยกินจนทำให้ไม่สบาย; ทำผิดจากคำปฏิญาณเมื่อดื่มน้ำสาบาน ทำให้ได้รับผลร้าย; อาการที่ปลาหายใจไม่สะดวกเมื่อปล่อยลงไปในแหล่งน้ำที่แปลกไป ในคำว่า ปลาผิดน้ำ.
ผิดประหลาด
หมายถึง ก. แปลกจากที่เคย.
ผิดปาก
หมายถึง ก. ผิดไปจากที่พูด เช่น ผิดปากว่าเสียเมื่อไหร่ ไม่ผิดปาก.
ผิดผี
หมายถึง ก. ผิดจารีตประเพณี (มักใช้ในทางชู้สาว).
ผิดผู้ผิดคน
หมายถึง ว. ไม่เหมือนคนทั่วไป.
ผิดฝาผิดตัว
หมายถึง ว. ไม่เข้าชุดกัน, ไม่เข้าคู่กัน, คนละพวก คนละฝ่าย
ผิดพ่อผิดแม่
หมายถึง ว. แตกต่างไปจากพ่อแม่.
ผิดพ้องหมองใจ
หมายถึง ก. ขุ่นเคืองใจ.
ผิดมนุษย์มนา
หมายถึง ว. ไม่เหมือนมนุษย์ธรรมดาสามัญ เช่น รูปร่างใหญ่โตผิดมนุษย์มนา มีพละกำลังผิดมนุษย์มนา.
ผิดรูปผิดร่าง
หมายถึง ว. เปลี่ยนไปจนเสียรูปเดิม.
ผิดวาจา
หมายถึง ว. ไม่รักษาคำพูด, ผิดคำพูด ก็ว่า.
ผิดวิสัย
หมายถึง ว. ผิดลักษณะที่เป็นอยู่ตามปรกติ เช่น ผิดวิสัยของมนุษย์.
ผิดศีล
หมายถึง ก. ล่วงละเมิดศีล.
ผิดสังเกต
หมายถึง ก. ไม่เป็นไปตามปรกติอย่างที่เคยพบเคยเห็น.
ผิดสำแดง,ผิดสำแลง
หมายถึง ก. กินอาหารแสลงไข้ ทำให้โรคกำเริบ.
ผิดสี
หมายถึง (ปาก) ว. ต่างสีกัน, เดิมใช้แก่คนที่แต่งเครื่องแบบต่างสีกัน เมื่อพบเห็นมักทำให้รู้สึกว่าเป็นคนละพวก.
ผิดสีผิดกลิ่น
หมายถึง ว. ไม่ใช่พวกเดียวกัน.
ผิดหวัง
หมายถึง ว. ไม่สมหวัง, ไม่ได้ดังที่หวัง.
ผิดหู
หมายถึง (ปาก) ว. แสลงหู, ไม่ถูกหู.
ผิดหูผิดตา
หมายถึง ก. ผิดสังเกต, ผิดแปลกไปจากเดิม.
ผิดอากาศ
หมายถึง ก. ผิดไปจากอากาศที่เคยคุ้น, แพ้อากาศ.
ผิดเพศ
หมายถึง ว. ผิดแผกไปจากเพศของตน เช่น แต่งตัวผิดเพศ.
ผิดเพี้ยน
หมายถึง ว. ผิดแปลกไปเล็กน้อย, คลาดเคลื่อน, เพี้ยน ก็ว่า.
ผิดเมีย,ผิดลูกผิดเมีย
หมายถึง ก. ล่วงประเวณีกับภริยาผู้อื่น.
ผิดเส้น
หมายถึง (ปาก) ว. ไม่ถูกกัน.
ผิดแผก
หมายถึง ก. แตกต่าง.
ผิดใจ
หมายถึง ก. หมางใจกัน.
ผิตะ, ผีตะ
หมายถึง ว. มั่งคั่ง, ผึ่งผาย, กว้างขวาง. (ป.).
ผิน
หมายถึง ก. หัน, ผัน หรือ หิน ก็ว่า; แปรพระพักตร์ (ใช้แก่พระพุทธรูป).
ผินหลังให้
หมายถึง (สำ) ก. ไม่สนใจ, ไม่แยแส, ไม่ไยดี, เลิกคบกัน.
ผิว
หมายถึง น. ส่วนที่มีลักษณะบาง ๆ เป็นพื้นหุ้มอยู่ภายนอกสุดของหนังและเปลือกเป็นต้น.
