ชระมด
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) น. ชะมด.
ชระมัว
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ว. ขมุกขมัว, ยังไม่สว่าง, เช้าตรู่, มืด, เช่น ชระมัวทั่วทิศเอียง อากาศ. (นิ. นรินทร์).
ชระมื่น
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ว. ทะมื่น เช่น ผีพรายชระมื่น ดำช่วยดู. (แช่งนํ้า).
ชระมุกชระมอม
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ว. ขะมุกขะมอม.
ชระมุ่น
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ว. มุ่น, นุ่ม, เช่น ลานโลมวิไลแถงชระมุ่น อกเอย. (นิ. นรินทร์).
ชระลอ
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. ชะลอ, พยุงให้เคลื่อนไป, ประคองไว้.
ชระลอง,ชระล่อง
หมายถึง [ชฺระ-] น. ทางล่อง, ซอกเขา, ลำธาร, เช่น ผู้ชระลองล่วงห้วงมหรรณพ. (ม. คำหลวง ทานกัณฑ์).
ชระลัด
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) น. ทางลัดไปได้.
ชระลั่ง
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. ทะลึ่งทะลั่ง เช่น จงสองเจ้าอย่าได้ทะลิ่นชระลั่งคอยนั่งเฝ้าพระบาท. (ม. คำหลวง กุมาร).
ชระลุ
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. ปรุ, สลัก, ฉลุ.
ชระล้ำ
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. ลํ้า. (ดุษฎีสังเวย).
ชระอับ
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ว. อับ, มืดมัว, มืดคลุ้ม.
ชระอาบ
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. อาบ, ชโลม, ทา, ทำให้ซึมซาบ.
ชระเดียด
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ว. รายไป, เรียดไป, โบราณเขียนเป็น ชรดียด ก็มี เช่น ผลักให้ตากตนอยียด ชรดียดด้าวดิ้นดรนอนอยู่แล. (ม. คำหลวง กุมาร).
ชระเดียดชระดัด
หมายถึง (กลอน) ว. เกลื่อนกล่น, ดาษดื่น.
ชระเมียง
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. เมียง, มองดู.
ชระเมียน
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. ชม, ดู.
ชระเอม
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ว. ร่มเย็น เช่น ดั่งฤๅดั่งไทรชระเอมชรอื้อ. (ม. คำหลวง ชูชก).
ชระแลง
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) น. ชะแลง.
ชรัด
หมายถึง [ชฺรัด] (กลอน) ก. ซัด เช่น หมู่หนึ่งชรัดด้วยทองแดง. (ม. คำหลวง มหาราช).
ชรัว
หมายถึง [ชฺรัว] น. ซอกเขา, หุบเขา.
ชรา
หมายถึง [ชะ-] ว. แก่ด้วยอายุ, ชำรุดทรุดโทรม. (ป., ส.).
ชรากากี
หมายถึง [ชะ-] น. ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง. (โอสถพระนารายณ์).
ชราธรรม
หมายถึง ว. มีชราเป็นธรรมดา, มีความแก่ความชำรุดทรุดโทรมเป็นธรรมดา.
ชราบ
หมายถึง [ชฺราบ] (โบ) ก. ทราบ. (ข. ชฺราบ).
ชราบชรับ
หมายถึง [ชฺราบชฺรับ] ก. ซึมซาบ.
ชราภาพ
หมายถึง น. ความแก่ด้วยอายุ, ความชำรุดทรุดโทรม, เช่น อันทุพพลชรา ภาพแล้ว. (โลกนิติ).
ชรายุ
หมายถึง [ชฺรา-] (แบบ) น. คราบงู, รกที่ห่อหุ้มลูกคนหรือลูกสัตว์. (ส.).
ชริน
หมายถึง [ชะ-] ก. ประดับ เช่น กรุงชรินไว้.
ชรุก
หมายถึง [ชฺรุก] (กลอน) ก. ซุก, แอบ, แทรก, เอาของไปแอบแฝงไว้, เช่น ช่อช้อยชรุกระโยงยาน. (ม. คำหลวง จุลพน).
ชรูบ
หมายถึง [ชฺรูบ] (โบ) ว. ซูบ.
ชรเรือด
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. แทรก เช่น ชรรินชรเรือดแฝง มณิเพ็ญดูเพรี้ยมพราย. (สมุทรโฆษ). (ข. เชฺรียต, เชียต).
ชรแรง
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ว. แรง ๆ, ขลัง, เช่น เยียชรแรง. (แช่งนํ้า).
ชรแร่ง
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. แบ่ง, แยก, เช่น ฟ้าชรแร่งหกคลอง ช่วยดู. (แช่งนํ้า).
ชรโมล
หมายถึง [ชฺระโมน] (กลอน) น. ทโมน, ลิงตัวผู้ขนาดใหญ่, เช่น มีชระมดชรโมลตาม. (สมุทรโฆษ). (ข. โฌฺมล ว่า สัตว์ตัวผู้).
ชรโลง
หมายถึง [ชฺระ-] (กลอน) ก. ชโลง, จูง, พยุง, โยง.
ชรไม
หมายถึง [ชฺระ-] ว. ชไม, ทั้งคู่.
ชล,ชล-
หมายถึง [ชน, ชนละ-] น. นํ้า. (ป., ส.).
ชลจร
หมายถึง น. ทางนํ้า, สัตว์นํ้า, เช่น ค้าวเขือเชื้อชลจรและช่อนสลับ. (สมุทรโฆษ).
ชลจัณฑ์
หมายถึง น. นํ้าจัณฑ์ เช่น ชื่อชลจัณฑ์ ดุมุเมามน. (จิตรปทาฉันท์).
ชลชาติ
หมายถึง น. นํ้า เช่น ประพรมพระเจ้าด้วยชลชาติ. (ม. คำหลวง มัทรี); สัตว์นํ้า เช่น ลงดำสํ่ามัจฉา ชลชาติ. (โลกนิติ).
ชลธาร
หมายถึง น. ลำนํ้า, ลำคลอง, ร่องนํ้า, ห้วย, ทะเลสาบ.
ชลธารก
หมายถึง น. สายนํ้า, กระแสนํ้า.
ชลธิศ
หมายถึง น. ชลธี, ทะเล.
ชลธี
หมายถึง น. ทะเล. (ป.).
ชลนัยน์
หมายถึง (กลอน) น. นํ้าตา.
ชลนา
หมายถึง (กลอน) น. นํ้าตา.
ชลประทาน
หมายถึง [ชนละ-, ชน-] น. การทดนํ้าและระบายนํ้าเพื่อการเพาะปลูกเป็นต้น.
ชลมารค
หมายถึง [-มาก] น. ทางนํ้า เช่น กระบวนเสด็จพระราชดำเนินโดยทางชลมารค. (ส.).
ชลสถาน
หมายถึง น. บ่อ, สระ. (ส.).
ชลัมพุ
หมายถึง (แบบ) น. นํ้า เช่น และไขชลัมพุธารา. (อภิไธยโพธิบาทว์). (ป. ชล + อมฺพุ).
ชลาธาร
หมายถึง น. บ่อ, สระ. (ส.).
ชลาพุช,ชลามพุช
หมายถึง น. สัตว์ที่เกิดในครรภ์. (ป.; ส. ชรายุช).
ชลาลัย
หมายถึง น. ทะเล, แม่นํ้า. (ป., ส. ชล + อาลย = ที่อยู่ของนํ้า).
ชลาศัย
หมายถึง น. บ่อ, สระ, ทะเล; ปลา. (ส.; ป. ชลาสย).
ชลาสินธุ์
หมายถึง น. ทะเล, แม่น้ำ, เช่น ข้าเป็นไรแทรกขนสุบรรณบิน เร็วรีบยิ่งมหาวายุพัด กวักกวัดปีกข้ามชลาสินธุ์. (กากี), น้ำ เช่น พระเหลือบเล็งชลาสินธุ์ ในวารินทะเลวน ก็เห็นรูปอสุรกล ซึ่งกลายแกล้งเป็นสีดา. (พากย์นางลอย).
ชลี
หมายถึง (กลอน) ก. อัญชลี, ไหว้, เช่น ชลีกรงอนงามกิริยา. (อิเหนา). (ตัดมาจาก อัญชลี).
ชลูกา
หมายถึง (แบบ) น. ปลิง, ชัลลุกา ก็ใช้. (ส., ป. ชลุกา, ชลูกา).
ชลเนตร
หมายถึง (กลอน) น. นํ้าตา.
ชว,ชว-
หมายถึง [ชะวะ-] (แบบ) ว. เร็ว, (มักใช้เป็นส่วนหน้าสมาส) เช่น ชวการ ชวกิจ ชวเลข, แผลงเป็น เชาว์ ก็มี.
ชวด
หมายถึง ก. ผิดหวัง, ไม่ได้ดังหวัง.
ชวด
หมายถึง น. ชื่อปีที่ ๑ ของรอบปีนักษัตร มีหนูเป็นเครื่องหมาย. (ข. ชูต).
ชวด
หมายถึง (ปาก) น. พ่อหรือแม่ของปู่ ย่า ตา ยาย, ทวด ก็ว่า.
ชวน
หมายถึง ก. จูงใจ, โน้มนำ, เช่น ชวนกิน; ชักนำ, ขอให้ทำตาม, เช่น ชวนไปเที่ยว.
ชวน,ชวน-,ชวน-
หมายถึง [ชะวะนะ-] (แบบ) น. ความเร็ว, ความไว, ความเร็วของปัญญาหรือความคิด, แผลงเป็น เชาวน์ ก็มี. (ป., ส.).
ชวนชม
หมายถึง น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Adenium obesum Balf. ในวงศ์ Apocynaceae ดอกมีหลายสี เช่น สีแดง ขาว ชมพู ม่วง ปลูกเป็นไม้ประดับ.
ชวนหัว
หมายถึง ว. ที่ทำให้ขบขัน เช่น เรื่องชวนหัว ละครชวนหัว.
ชวย
หมายถึง ก. พัดอ่อน ๆ, พัดเรื่อย ๆ, (ใช้แก่ลม).
ชวร,ชวระ
หมายถึง [ชวน, ชะวะระ] (แบบ) น. ไข้, ความไข้.
ก. เป็นไข้, ป่วย. (ส.; ป. ชร).
ชวลิต
หมายถึง [ชะวะลิด] (แบบ) ว. รุ่งเรือง, รุ่งโรจน์, สว่าง. (ส. ชฺวลิต; ป. ชลิต).
ชวัก
หมายถึง [ชะ-] (กลอน) ก. ชัก เช่น เคล้าฟ้าเคลือกเปลวลาม พระรามพระลักษณชวักอร. (แช่งน้ำ).
ชวา
หมายถึง [ชะ-] น. ชื่อเกาะสำคัญที่สุดและเป็นที่ตั้งเมืองหลวงของประเทศอินโดนีเซีย, (โบ) ใช้ว่า ยะวา ก็มี, เรียกประชาชนที่พูดภาษาชวาว่า ชาวชวา; ชื่อปี่ชนิดหนึ่ง เรียกว่า ปี่ชวา.
ชวาล
หมายถึง [ชะ-] (แบบ) น. ความรุ่งเรือง, เปลวไฟ, โคมไฟ; ความสว่าง.
ว. ซึ่งลุกโพลง, สว่างโพลง. (ส. ชฺวาล; ป. ชาลา).
ชวาลา
หมายถึง [ชะ-] (โบ) น. เครื่องตามไฟชนิดหนึ่ง ใช้ตั้งหรือแขวน มีรูปเป็นหม้อกลม สำหรับใส่น้ำมัน มีพวยยื่นมาใช้ใส่ไส้จุดไฟ.
ชอก
หมายถึง ก. ชํ้า, มักใช้พูดเข้าคู่กับคำ ชํ้า เป็น ชอกชํ้า หรือ ชํ้าชอก.
ชอกช้ำ
หมายถึง ก. บอบชํ้ามาก, ชํ้าชอก ก็ว่า.
ชอง
หมายถึง น. ชื่อชนกลุ่มน้อยเผ่าหนึ่งในตระกูลมอญ-เขมร มีมากทางตอนเหนือของจังหวัดจันทบุรี, เรียกตัวเองว่า สำเร หรือ ตำเหรด, เขมรเรียกว่า พวกปอร.
ชองระอา
หมายถึง น. (๑) ชื่อไม้เถาชนิด Strychnos thorelii Pierre ex Dop. ในวงศ์ Strychnaceae ดอกสีขาวนวล ผลกลม ใช้ทำยาได้.
(๒) ชื่อไม้เถาชนิด Securidaca inappendiculata Hassk. ในวงศ์ Polygalaceae ดอกสีเหลือง ผลมีปีก.
ชอน
หมายถึง ก. ไชคดเคี้ยวไปในดินหรือภายในสิ่งอื่นด้วยอาการเช่นนั้น เช่น รากไม้ชอนไปในดิน; พุ่งแยงออกมา (ใช้แก่แสงอย่างแสงแดดแสงไฟ) เช่น แสงตะวันชอนตา.
ชอบ
หมายถึง ก. พอใจ เช่น ชอบอ่านหนังสือ ชอบเที่ยว; ถูกต้อง เช่น คิดชอบ ชอบแล้ว; เหมาะ เช่น ชอบด้วยกาลเทศะ; ถูกใจ, ถูกกัน, เช่น เขาชอบกันมาก, บางทีใช้หมายความไปในเชิงว่ารักใคร่ ก็มี เช่น หนุ่มสาวชอบกัน; มีสิทธิ์ เช่น ชอบที่จะทำได้.
ชอบกล
หมายถึง ว. ต้องด้วยชั้นเชิง, เข้าที, แปลก, น่าคิด.
ชอบธรรม
หมายถึง ว. ถูกตามหลักธรรม, ถูกตามนิตินัย.
ชอบพอ
หมายถึง ก. รักใคร่กัน, ถูกอัธยาศัยกัน.
ชอบมาพากล
หมายถึง ว. ชอบกล, มักใช้ในความปฏิเสธว่า ไม่ชอบมาพากล.
ชอบใจ
หมายถึง ก. ถูกใจ, ยินดี, พอใจ.
ชอม
หมายถึง ก. จ่อม, จม.
ชอม
หมายถึง ก. ชม.
ชอล์ก
หมายถึง น. เครื่องเขียนกระดานดำชนิดหนึ่งที่เป็นสีขาวทำจากแคลเซียมซัลเฟต ซึ่งได้จากเกลือจืดหรือยิปซัมผสมนํ้า, ที่มีสีอื่น ๆ ผสมด้วยดินสีหรือสีสำเร็จรูป เรียกว่า ชอล์กสี. (อ. chalk).
ชอล์ก
หมายถึง น. ชื่อแร่ชนิดหนึ่ง ประกอบด้วยแคลเซียมคาร์บอเนต มีซิลิกาปนอยู่เล็กน้อย เกิดขึ้นตามธรรมชาติโดยการรวมตัวของหินปูนจากซากสัตว์ พืช และเปลือกหอยในทะเล, หินดินสอพอง ก็เรียก. (อ. chalk).
ชอื้อ
หมายถึง [ชะ-] ว. ชื้อ, มืดมัว, มืดคลุ้ม, ครึ้ม, อับแสง.
ชอุ่ม
หมายถึง [ชะ-] ว. ชุ่ม, สดชื่น, เช่น เขียวชอุ่ม; ชุ่มด้วยละอองนํ้าจนเห็นเป็นมืดคลุ้มหรือมืดมัว เช่น ท้องฟ้าชอุ่ม.
ชอ่ำ
หมายถึง [ชะ-] ว. มืดมัว, มืดครึ้ม.
ชะ
หมายถึง ก. ทำให้สิ่งที่ติดอยู่หลุดไปหรือหมดไปด้วยนํ้า ในลักษณะและอาการอย่างชะแผล; ชำระล้างด้วยอาการคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ฝนชะลาน ฝนชะช่อมะม่วง.
ชะ,ชะ,ชะชะ
หมายถึง อ. คำที่เปล่งออกมาเมื่อเวลาโกรธหรือไม่ชอบใจเป็นต้น, ชะช้า หรือ ชัดช้า ก็ว่า.
ชะคราม
หมายถึง [-คฺราม] น. ชื่อไม้พุ่มขนาดเล็กชนิด Suaeda maritima (L.) Dumort. ในวงศ์ Chenopodiaceae ขึ้นตามเลนใกล้ทะเล กิ่งก้านและใบพองกลมปลายแหลมสีเขียว เขียวอมม่วง ชมพู มีนวล กินได้, ชักคราม ก็เรียก.
ชะงอก
หมายถึง น. หินที่งอกออกไป.
ชะงัก
หมายถึง ก. หยุดลงกลางคันทันที.
ชะงัด
หมายถึง ว. แม่นยำ, ขลัง, แน่, ได้จริง, เช่น ยาขนานนี้แก้โรคปวดหัวได้ชะงัดนัก.
ชะงาบ
หมายถึง ว. อ้าปากงาบ ๆ ด้วยอาการชัก.
ชะงุ้ม
หมายถึง ว. เป็นเพิงงุ้มลงมา.
