คำในภาษาไทย หมวด พ

พ
หมายถึง พยัญชนะตัวที่ ๓๐ เป็นพวกอักษรตํ่า ใช้เป็นตัวสะกดในแม่กบในคำที่มาจากบาลีและสันสกฤต เช่น ภพ ภาพ สรรพ ผลลัพธ์.

พก
หมายถึง น. ริมผ้านุ่งที่ดึงรวบขึ้นมาไขว้ไว้ที่บริเวณสะดือ มีลักษณะคล้ายถุงเล็ก ๆ เรียกว่า ชายพก ใส่เงินหรือหมากเป็นต้น; แผ่นดิน. ก. เอาเก็บหรือซ่อนไว้ในพกหรือในสิ่งอื่นที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น พกมีด พกนาฬิกา, เรียกสิ่งที่นำติดตัวไปในลักษณะเช่นนั้น เช่น มีดพก ปืนพก นาฬิกาพก; พัง, ทำลาย, เช่น ดุจพสุธาพังดังพสุธาพก. (ม. ร่ายยาว มหาราช); ผก, หก, ตก; (กลอน) วก เช่น ภายหลังมาจึงพราหมณ์ชูชก พกมาทวงทอง. (ม. คำหลวง ชูชก).

พก,พก-,พก-
หมายถึง [พะกะ-] (แบบ) น. นกยาง. (ป.).

พกจร
หมายถึง น. ประพฤติอย่างนกยาง คือ คนหน้าซื่อใจคดหรือหน้าเนื้อใจเสือ. (ส.).

พกนุ่น
หมายถึง (สำ) ว. ใจเบา, ใช้เข้าคู่กับคำ พกหิน ในสำนวนว่า พกหินดีกว่าพกนุ่น.

พกพ่าย
หมายถึง ว. แตก ทำลาย.

พกลม
หมายถึง ว. มีแต่ลม คือ เหลวไหล, พูดจาไม่จริง, ใช้เข้าคู่กับคำ โกหก เป็น โกหกพกลม.

พกหิน
หมายถึง (สำ) ว. ใจหนักแน่น, ใช้เข้าคู่กับคำ พกนุ่น ในสำนวนว่า พกหินดีกว่าพกนุ่น.

พกา
หมายถึง (กลอน) น. นกยาง.

พกุระ
หมายถึง (แบบ) น. เขาสัตว์สำหรับเป่า. (ส.).

พกุล
หมายถึง [-กุน] (แบบ) น. ต้นพิกุล. (ส.).

พง
หมายถึง น. ดงหญ้าหรือดงไม้ที่เป็นหมู่ ๆ หรือที่รก ๆ เช่น ป่าดงพงพี รกเป็นพง.

พง
หมายถึง ดู แขม ๑ และ เลา ๑.

พงพี
หมายถึง น. ป่าดง.

พงศ,พงศ-,พงศ์
หมายถึง [พงสะ-, พง] น. เชื้อสาย, เทือกเถา, เหล่ากอ, สกุล. (ส.; ป. วํส).

พงศกร
หมายถึง [-สะกอน] น. ผู้ตั้งวงศ์, บรรพบุรุษ. (ส.).

พงศธร
หมายถึง [-สะทอน] น. ผู้ดำรงวงศ์สกุล, ผู้สืบสกุล. (ส.).

พงศา
หมายถึง (กลอน) น. ผู้มีชาติสกุล.

พงศาวดาร
หมายถึง [-วะดาน] น. เรื่องราวของเหตุการณ์เกี่ยวกับประเทศชาติหรือพระมหากษัตริย์ผู้เป็นประมุขของประเทศชาตินั้น เช่น พงศาวดารกรุงศรีอยุธยา พงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์.

พงศาวลี
หมายถึง [-วะลี] น. แผนลำดับเครือญาติ. (ส.).

พงศ์พันธุ์
หมายถึง น. พวกพ้องที่เนื่องมาแต่วงศ์. (ส.).

พจน,พจน-,พจน์,พจน์
หมายถึง [พดจะนะ-, พด] น. คำพูด, ถ้อยคำ. (ป. วจน).

พจนา
หมายถึง [พดจะ-] น. การเปล่งวาจา, การพูด; คำพูด. (ป.).

พจนานุกรม
หมายถึง [-กฺรม] น. หนังสือว่าด้วยถ้อยคำในภาษาใดภาษาหนึ่ง เรียงตามลำดับตัวอักษร โดยทั่ว ๆ ไปจะบอกความหมายและที่มาของคำเป็นต้นด้วย.

พจนารถ
หมายถึง [พดจะนาด] น. เนื้อความของคำพูด. (ส.).

พจนีย์
หมายถึง [พดจะนี] ว. ควรว่ากล่าว. น. คำติเตียน. (ส.).

พจน์
หมายถึง (คณิต) น. สัญลักษณ์ที่แทนจำนวนจริงหรือจำนวนเชิงซ้อน ซึ่งจะเป็นจำนวนเดียวหรือหลายจำนวนคูณหรือหารกันก็ได้. (อ. term).

พจมาน
หมายถึง [พดจะมาน] น. คำพูด.

พจี
หมายถึง [พะจี] น. คำพูด, ถ้อยคำ. (ป. วจี).

พชระ
หมายถึง [พดชะระ] (กลอน) น. เพชร. (ส. วชฺร; ป. วชิร).

พญา
หมายถึง [พะยา] (โบ) น. เจ้าแผ่นดิน เช่น พญาลิไทย; ผู้เป็นใหญ่, ผู้เป็นหัวหน้า, (มักใช้นำหน้านามอื่น) เช่น พญานาค พญาหงส์.

พญากาสัก
หมายถึง ดู กาสัก ๒.

พญาขามป้อม,พญามะขามป้อม
หมายถึง น. (๑) ชื่อไม้ต้นชนิด Cephalotaxus griffithii Hook.f. ในวงศ์ Cephalotaxaceae. (๒) ชื่อไม้ต้นชนิด Podocarpus imbricatus Blume ในวงศ์ Podocarpaceae.

พญาฉัททันต์
หมายถึง น. ชื่อกล้วยไม้อิงอาศัยชนิด Vandopsis gigantea (Lindl.) Pfitz. ในวงศ์ Orchidaceae ดอกสีเหลืองประนํ้าตาล.

พญาช้างเผือก
หมายถึง ดู กำลังช้างเผือก.

พญาณ
หมายถึง [พะยาน] (โบ) น. พยาน.

พญาดาบหัก
หมายถึง ดู ราชดัด.

พญาปากกว้าง
หมายถึง น. ชื่อนกในวงศ์ Eurylaimidae ลำตัวอ้วนป้อม ปากใหญ่ หัวโต อาศัยอยู่ตามป่าทึบ กินแมลง สัตว์เล็ก ๆ และผลไม้ มีหลายชนิด เช่น พญาปากกว้างสีดำ (Corydon sumatranus) พญาปากกว้างท้องแดง (Cymbirhynchus macrorhynchos) พญาปากกว้างหางยาว (Psarisomus dalhousiae).

พญาพยาต
หมายถึง (โบ) น. พญาปราชญ์, จอมปราชญ์.

พญามือเหล็ก
หมายถึง น. ชื่อไม้พุ่มหรือไม้ต้น ๒ ชนิดในสกุล Strychnos วงศ์ Strychnaceae คือ ชนิด S. ignatii Berg และชนิด S. lucida R. Br. เมล็ดมีพิษ ใช้ทำยาได้.

พญามุตติ
หมายถึง น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Grangea maderaspatana Poir. ในวงศ์ Compositae ใช้ทำยาได้. (พยาธิมุตติ).

พญามูมิน
หมายถึง น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Crotalaria calycina Schrank ในวงศ์ Leguminosae.

พญายา
หมายถึง ดู กระแจะ ๒.

พญารากดำ
หมายถึง น. ชื่อไม้ต้นชนิด Diospyros variegata Kurz ในวงศ์ Ebenaceae ใช้ทำยาได้, ดำดง หรือ ฝีหมอบ ก็เรียก.

พญารากเดียว
หมายถึง ดู ไม้เท้ายายม่อม.

พญาลอ
หมายถึง น. ชื่อนกชนิด Lophura diardi ในวงศ์ Phasianidae ตัวผู้สีเทา ตะโพกสีแดงสด ขนหางยาวสีดำเหลือบเขียว ตัวเมียสีนํ้าตาล มีลายขวางสีดำ นกชนิดนี้ถือเป็นแบบฉบับของนกไก่ฟ้าในประเทศไทยมีชื่อสามัญว่า Siamese Fireback Pheasant, ไก่ฟ้าพญาลอ ก็เรียก.

พญาสัตบรรณ
หมายถึง ดู ตีนเป็ด.

พญาเดิน
หมายถึง น. ชื่อเพลงปี่พาทย์.

พญาแปแล
หมายถึง น. ชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง

พญาโศก
หมายถึง น. ชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่งในจำพวกเพลงโศก.

พญาไทย
หมายถึง (โบ) น. ชื่อพระราชาคณะผู้ใหญ่.

พญาไฟ
หมายถึง น. ชื่อนกขนาดเล็กในวงศ์ Campephagidae มีเสียงร้องไพเราะและสีสันสวยงาม ตัวผู้สีแดง ตัวเมียสีเหลือง บางชนิดเป็นสีเทาทั้งตัวผู้และตัวเมีย รวมกันอยู่เป็นฝูงตามยอดไม้ มีหลายชนิด เช่น พญาไฟสีกุหลาบ (Pericrocotus roseus) พญาไฟเล็กคอเทา (P. cinnamomeus) พญาไฟใหญ่ (P. flammeus) พญาไฟสีเทา (P. divaricatus).

พญาไม้
หมายถึง น. ชื่อไม้ต้นชนิด Podocarpus wallichianus Presl ในวงศ์ Podocarpaceae ดอกสีเหลือง ฝักเล็ก.

พญาไร้ใบ
หมายถึง น. ชื่อไม้ต้นชนิด Euphorbia tirucalli L. ในวงศ์ Euphorbiaceae ใบเล็กมาก และมักทิ้งใบ ยางมีพิษ ใช้ทำยาได้.

พณ,ฯพณฯ
หมายถึง [พะนะท่าน] น. คำนำหน้าชื่อหรือตำแหน่งข้าราชการผู้ใหญ่ชั้นรัฐมนตรี เอกอัครราชทูต เป็นต้น. (ย่อมาจากคำ พณหัว พณหัวเจ้า พณหัวเจ้าท่าน).

พณิช
หมายถึง [พะนิด] น. ผู้ค้าขาย, พ่อค้า. (ป., ส. วาณิช).

พณิชย์
หมายถึง [พะ-] น. การค้าขาย. (ส. วณิชฺยา, วาณิชฺย; ป. วาณิชฺช).

พด
หมายถึง ว. คด, งอ, ขด.

พดกริช
หมายถึง น. คดกริช.

พดด้วง
หมายถึง น. เรียกเงินตราโบราณรูปขดกลมคล้ายตัวด้วง.

พธู
หมายถึง [พะ-] น. เจ้าสาว; เมีย; ผู้หญิง. (ส., ป. วธู).

พน,พน-
หมายถึง [พน, พะนะ-] น. ป่า, พง, ดง. (ป., ส. วน).

พนขัณฑ์
หมายถึง [พะนะ-] น. ทิวไม้, แนวป่า, ราวป่า, ราวไพร. (ส. วนขณฺฑ; ป. วนสณฺฑ).

พนจร,พนจรก
หมายถึง [พะนะจอน, พะนะจะรก] น. ชาวป่า, พรานป่า. (ป., ส. วนจร, วนจรก).

พนชีวี
หมายถึง [พะนะ-] น. ชาวป่า. (ส. วนชีวินฺ).

พนธารา
หมายถึง [พะนะ-] น. แถวต้นไม้ (เช่นตาม ๒ ข้างถนนหลวง). (ส. วนธารา).

พนม
หมายถึง น. ภูเขา. (ข.); ลักษณะของสิ่งที่เป็นพุ่มยอดแหลมอย่างดอกบัวตูม. ก. ทำให้มีรูปอย่างดอกบัวตูม เช่น พนมมือ.

พนมมือ
หมายถึง ก. กระพุ่มมือ, ประนมมือ ก็ว่า.

พนมศก
หมายถึง น. เลขปีรัชกาลที่เขียนบนหลังศก.

พนมศพ
หมายถึง น. การทำศพหรือการแต่งศพที่เป็นงานใหญ่.

พนมสวรรค์
หมายถึง ดู นมสวรรค์.

พนมเพลิง
หมายถึง น. กองเพลิงเผาศพ.

พนวาสี
หมายถึง [พะนะ-] น. ผู้อยู่ป่า, ฤษี. ว. ซึ่งอยู่ในป่า. (ป., ส. วนวาสี).

พนสณฑ์
หมายถึง [พะนะ-] น. พนขัณฑ์. (ป. วนสณฺฑ; ส. วนขณฺฑ, วนสณฺฑ).

พนอง
หมายถึง น. ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่ชนิด Shorea hypochra Hance ในวงศ์ Dipterocarpaceae ยางใช้เป็นชันยาเรือและอื่น ๆ.

พนอง
หมายถึง [พะ-] น. ป่า. (ข. พฺนง).

พนอม
หมายถึง [พะ-] น. พนม, จอมเขาหรือที่มีพุ่มไม้, ใช้ พระนอม หรือ พระน้อม ก็มี.

พนัก
หมายถึง น. เครื่องสำหรับพักสำหรับพิง เช่น พนักเก้าอี้.

พนักงาน
หมายถึง น. หน้าที่ เช่น เรื่องนี้เป็นพนักงานของฉัน; ผู้มีหน้าที่ปฏิบัติงาน เช่น พนักงานรัฐวิสาหกิจ.

พนักงานสอบสวน
หมายถึง (กฎ) น. เจ้าพนักงานซึ่งกฎหมายให้มีอำนาจและหน้าที่ทำการสอบสวน.

พนักงานอัยการ
หมายถึง (กฎ) น. เจ้าพนักงานผู้มีหน้าที่ฟ้องผู้ต้องหาต่อศาล ทั้งนี้จะเป็นข้าราชการในสำนักงานอัยการสูงสุด หรือเจ้าพนักงานอื่นผู้มีอำนาจเช่นนั้นก็ได้; ข้าราชการสังกัดสำนักงานอัยการสูงสุดผู้มีอำนาจและหน้าที่ในการดำเนินคดีหรือทำหน้าที่ในฐานะทนายแผ่นดิน, อัยการ ก็เรียก.

พนักงานเจ้าหน้าที่
หมายถึง (กฎ) น. บุคคลผู้มีหน้าที่ปฏิบัติการตามที่กฎหมายกำหนด.

พนัง
หมายถึง น. ทำนบกั้นนํ้าอย่างใหญ่; เครื่องกั้นเครื่องกำบัง เช่น พนังม้า คือแผ่นหนังสำหรับปิดข้างม้าทั้ง ๒ ข้าง พนังที่นอน คือแผ่นผ้าที่เย็บปิดกั้นรอบข้างที่นอนหรือกั้นภายในที่นอนให้เป็นช่อง ๆ เพื่อยัดนุ่นเป็นลูก ๆ พนังหมอน คือแผ่นผ้าที่เย็บปิดกั้นรอบหมอน.

พนัน
หมายถึง ก. เล่นเอาเงินหรือสิ่งอื่นโดยอาศัยความฉลาด ความชำนาญ เล่ห์เหลี่ยม ไหวพริบ และฝีมือ รวมทั้งโชคด้วย. น. การเล่นเช่นนั้น เรียกว่า การพนัน.

พนันขันต่อ
หมายถึง น. การพนันซึ่งได้เสียกันโดยวิธีต่อรอง.

พนันดร,พนานดร
หมายถึง [พะนันดอน, -ดอน] น. ระหว่างป่า, กลางป่า, ภายในป่า. (ป., ส. วนนฺตร).

พนัส,พนัส-
หมายถึง [พะนัด, พะนัดสะ-] น. ป่า, พง, ดง. (มาจาก พน แต่เพิ่มตัว ส เพื่อความสะดวกในการสนธิ). (ส. วนสฺ; ป. วน).

พนัสดม
หมายถึง [พะนัดสะดม] น. ป่ามืด, ป่าทึบ.

พนัสบดี
หมายถึง [พะนัดสะบอดี] น. เจ้าป่า. (ส. วนสฺปติ หมายถึง ต้นโพ ต้นไทร และต้นมะเดื่อ; ป. วนปฺปติ).

พนา
หมายถึง น. ป่า, พง, ดง, (มาจาก พน เติมสระอา เช่น พนาดร = ป่าสูง พนาสณฑ์, พนาสัณฑ์ = แนวป่า, ราวป่า).

พนาด
หมายถึง น. เบาะสำหรับปูหลังช้างเพื่อออกป่า เช่น พรายพัสตร์พนาดพร้อม ภูษา. (ยวนพ่าย), ใช้ว่า พระนาด ก็มี.

พนาดร
หมายถึง น. ป่าสูง, ใช้ว่า วนาดร หรือ วนาดอน ก็มี.

พนาดอน
หมายถึง น. ป่าสูง, ใช้ว่า วนาดร หรือ วนาดอน ก็มี.

พนาธวา
หมายถึง [พะนาทะวา] น. ทางป่า.

พนาย
หมายถึง น. คำขุนนางผู้ใหญ่เรียกผู้ดีซึ่งอยู่ในบังคับตน.

พนาราม
หมายถึง น. ป่าอันรื่นรมย์. (ป., ส. วน + อาราม).

พนาลัย
หมายถึง น. การอยู่ป่า, ที่อยู่ในป่า. (ส. วนาลย).

พนาลี
หมายถึง น. แนวป่า. (ส. วนาลี).

พนาวา
หมายถึง (กลอน) น. ป่า.

พนาวาส
หมายถึง น. ที่อยู่ในป่า. (ป. วนาวาส).